Lwów i piłka nożna

20 grudnia 1919 roku w Warszawie założony został Polski Związek Piłki Nożnej. W stuletniej historii niezapomnianych momentów, bramek, radości i wzruszeń nie mogło równiez zabraknąć tych pięknych kart, które pisane były przez piłkarskie legendy Lwowa.

Legenda lwowskiego sportu

Jeśli niekiedy macie chwilę zwątpienia na treningu i uważacie, że danego ćwiczenia nie da się wykonać i szukacie wymówek usprawiedliwiających lenistwo to cieszcie się, że za trenera nie macie Wacława Kuchara. Złote medale w lekkoatletyce, łyżwiarstwie szybkim, piłce nożnej, hokeju, dziesięcioboju, a w międzyczasie udział w światowej wojnie i obronie miasta? Brzmi jak fabuła filmu science fiction, jednak ta historia wydarzyła się naprawdę! Wacław Kuchar urodził się w Łańcucie, jednak swe najpiękniejsze lata spędził we Lwowie. Był wszechstronnym i ambitnym sportowcem. Bardzo szybko biegał, daleko i wysoko skakał, do tego doskonale czuł się na lodzie jako łyżwiarz i hokeista. Jednak w pamięci lwowian zapisał się przede wszystkim jako niezapomniany pomocnik Pogoni, co pomogło mu stać się pierwszym laureatem plebiscytu Przeglądu Sportowego na najlepszego sportowca roku. Doceniając sportową rywalizację nie migał się od rywalizowania na śmierć i życie w wojennych warunkach. Jako ochotnik wstąpił do Wojska Polskiego i brał udział w bitwie o Lwów w 1918 oraz w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920. Gonienie bolszewików miało swoje konsekwencje ponieważ Z nie mógł uczestniczyć w Igrzyskach Olimpijskich w Antwerpii jako członek kadry lekkoatletów. Był znany z rygorystycznego przestrzegania zasad fair play na boisku i dewizy Semper Fidelis (Zawsze Wierny) w odniesieniu do miasta Lwowa.

Lwów 1945

Do Polaków mieszkających we Lwowie dociera powoli do świadomości, że po zakończeniu II Wojny Światowej ich miasto znajdzie się poza granicami kraju i nastąpi czas przymusowych wysiedleń. Jest to też smutny koniec działalności piłkarskich klubów takich jak Czarni Lwów, Lechia Lwów, RKS Lwów oraz tego najbardziej lwowskiego – Pogoni. Czterokrotny mistrz Polski, kuźnia talentów i marzenie o grze dla wielu chłopców z Bogdanówki, Łyczakowa czy Kleparowa znika z futbolowej mapy Polski.

Wielu działaczy, trenerów, piłkarzy i sympatyków Pogoni musi odnaleźć się w nowej rzeczywistości w nieznanych im miastach. Zgromadzona lwowska społeczność czynnie włącza się w tworzenie nowych klubów, których tradycja ma nawiązywać do przedwojennej Pogoni. Lechia Gdańsk powstała dzięki byłym piłkarzom Lechii Lwów, którzy po wojnie budowali jej siłę, a nazwą i barwami nawiązywali do łyczakowskiego klubu. W Szczecinie w 1955 roku z inicjatywy i pod wpływem byłych lwowskich piłkarzy, w szczególności Mieczysława Matyasa, lokalny klub zmienił nazwę z Kolejarza Szczecin na Pogoń Szczecin. Nazwa ta funkcjonuje do dziś i na stałe wpisała się do listy najważniejszych polskich klubów piłkarskich. W Polonii Bytom grali między innymi Wacław Kuchar legenda lwowskiej Pogoni, a także Michał Matyas i Ryszard Koncewicz, którzy w przyszłości zostaną trenerami kadry narodowej. W podobny sposób powstają Odra Opole i Piast Gliwice. Na Śląsk po wojnie przybyło wielu lwowiaków i kresowiaków, dla których mecze stały się choć w pewnym stopniu substytutem tego co utracone i możliwością spotkania się z dawnymi przyjaciółmi i poopowiadania sobie o mieście, o którym w PRL-u mówić otwarcie nie było wolno.

Przedwojenny zespół Pogoni Lwów. Zdjęcie Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Niespełnione lwowskie marzenie

2 marca 1921 roku we Lwowie rodzi się Kazimierz Górski. Mało kto wtedy wie, że mały Kazio stanie się legendą piłki nożnej i najbardziej utytułowanym trenerem w historii reprezentacji Polski. Swą przygodę zaczynał od kibicowania, a jakże – Pogoni Lwów. Jak sam mówił:

We Lwowie piłka miała bogate tradycje i swoją wielkość – Pogoń, każdy z nas marzył by w niej zagrać

Pomimo zdobycia złotego medalu olimpijskiego, trzeciego miejsca na mistrzostwach świata oraz licznych trofeów klubowych, marzenia o zagraniu w Pogoni nie udało się spełnić. W 1944 roku na stałe opuścił Lwów, zabierając ze sobą charakterystyczny lwowski akcent. Życiorysowi Kazimierza Górskiego poświęciłem osobny tekst.

Lwów 2009, powrót legendy

Mam ogromną przyjemność poinformować Państwo, iż inicjatywa odrodzenia we Lwowie chlubnych tradycji polskiego sportu, wspierana aktywnie przez Sejmową Komisję Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki, Konsulat Generalny RP we Lwowie oraz Fundację „SEMPER POLONIA” zakończyła się sukcesem. Lwowski Klub Sportowy „POGOŃ” LWÓW uzyskał wszystkie wymagane pozwolenia i został zarejestrowany przez władze ukraińskie.

Słowa te z dumą mógł wygłosić Marek Horbań, który jednocześnie zostaje pierwszym powojennym Prezesem Pogoni Lwów. Zainspirowany opowieściami babci podjął się ciężkiej pracy dla na nowo gromadzącej się wokół klubu polskiej społeczności i z roku na rok drużyna zalicza sportowy awans. Niestety przedwojennego stadionu Pogoni już nie ma, ale warto będąc we Lwowie na wycieczce wybrać się na mecz i dopingować niebiesko-czerwonych.

Współczesny mecz Pogoni Lwów.

Warszawa 6 grudnia 2019

Trwa uroczysta gala PZPN, na której wyczytywane są nazwiska 11 najlepszych piłkarzy w stuletniej historii związku.

Józef Młynarczyk, Łukasz Piszczek, Jerzy Gorgoń, Władysław Żmuda, Antoni Szymanowski, Kazimierz Deyna, Henryk Kasperczak, Zbigniew Boniek, Władysław Lubański, Grzegorz Lato, Robert Lewandowski.

Tak doskonały skład wymaga odpowiedniego trenera. Spośród 66 selekcjonerów wybrać trzeba tego, który będzie w stanie poprowadzić do zwycięstwa drużynę marzeń. Na kogo padnie wybór? Na scenę wchodzi Andrzej Person.

Chciałem przede wszystkim pogratulować tym jedenastu najwybitniejszym, którzy znaleźli się na liście. Jeszcze większe brawa poproszę dla selekcjonera tej drużyny, który nie był wybierany, po prostu przez aklamację uznaliśmy, że jest nim KAZIMIERZ GÓRSKI

Na sali rozlegają się głośne brawa.